Սուրբ Սարգիս եկեղեցին, որը հայտնի է նաև որպես Սուրբ Սարգիս Զինվոր եկեղեցի, հայ առաքելական եկեղեցի է, որը գտնվում է Թեհրանի կենտրոնում, Իրանում։ 1970-ականներին կառուցված եկեղեցին Իրանի հայ համայնքի ամենանշանավոր տեսարժան վայրերից է և նրանց հարուստ մշակութային ժառանգության խորհրդանիշը:
պատմություն
Իրանում հայերի պատմությունը սկսվում է հին ժամանակներից, իսկ Իրանում գրանցված առաջին հայկական բնակավայրը թվագրվում է մ.թ.ա. 6-րդ դարով: Դարերի ընթացքում հայերը կարևոր դեր են խաղացել Իրանի մշակույթի և պատմության ձևավորման գործում, և նրանց ազդեցությունը կարելի է տեսնել երկրի արվեստի, երաժշտության, գրականության և ճարտարապետության մեջ:
Իրանում հայկական ճարտարապետության ամենանշանակալի նմուշներից է Սուրբ Սարգիս եկեղեցին։ Եկեղեցին կառուցվել է 1970-ականներին Թեհրանի հայ համայնքի կողմից, որը 20-րդ դարի սկզբից անշեղորեն աճում էր։ Եկեղեցին նախագծվել է հայ անվանի ճարտարապետ Սարգիս Բալյանի կողմից, ով նաև նախագծել է շատ այլ նշանավոր շինություններ Իրանում, այդ թվում՝ Քաջարների ժամանակաշրջանի արքայադստեր՝ Շամս Փահլավիի հայտնի առանձնատունը:
ճարտարապետություն
Թեհրանի Սուրբ Սարգիս Սուրբ եկեղեցին քաղաքի ամենամեծ եկեղեցին է։ Այն ունի միանավ բազիլիկ հատակագիծ և կառուցված է ցածր հարթակի վրա։ Եկեղեցին ներսից խաչաձեւ հատակագծով, շենքի արևելյան մասում գտնվող խորանի երկու կողմի տները, իսկ արևմտյան կողմից՝ գլխավոր մուտքի նախասրահը։ Արտաքին պատերը պատրաստված են սպիտակ մարմարից, իսկ ներքին պատերը և առաստաղը պատված են սվաղով։
Ճարտարապետ Արամ Աֆթանդիլյանը միախառնել է միջնադարի և հայկական ճարտարապետության նոր դարաշրջանի ճարտարապետական ոճերը և համարձակ փոփոխություններ կատարել՝ ստեղծելով մի գմբեթ, որը կարծես օդում կախված է՝ առանց տանիքի հենարանի: Սա անսովոր է միանավ եկեղեցիների համար, որոնք սովորաբար գմբեթ չունեն տանիքի ծանրության պատճառով։ Սակայն Աֆթանդիլյանին հաջողվեց Սուրբ Սարգիս Սուրբ Եկեղեցու վրա մեծ գմբեթ կառուցել։
Եկեղեցու խորանը կիսաշրջանաձև է և երկու կողմից ունի երկու սրբարան։ Խորանի վերին պատերը և նրա երկու կողմերը պատված են Աստվածաշնչի թեմաները պատկերող որմնանկարներով։ Եկեղեցու բակը կարելի է բաժանել երեք մասի, ընդ որում կենտրոնական մասը ավելի լայն է, քան արևելյան և արևմտյան մասերը, իսկ գմբեթը գտնվում է շենքի այս հատվածում։
Գլխավոր մուտքն ունի պորտալ՝ մ.թ.ա 4-5-րդ դարերի հայկական եկեղեցիների ճարտարապետական ոճով, իսկ վերևում կա պատշգամբ, որտեղ երգչախումբը երգում է կրոնական շարականներ։ Եկեղեցին ունի երկու զանգակատուն, որոնք գտնվում են արևմտյան միջանցքի մուտքի երկու կողմերում և շենքի երկու մուտքերի վերևում։ Դրանք աշտարակաձև են՝ քառակողմ հատակագծով, իսկ վերևում ունեն ութակողմ գմբեթներ։Մասնակցեք մեր էքսկուրսիաներին դեպի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի, ապահովելով ձեզ հաճելի այցելություն այս եկեղեցու պատմության և ճարտարապետության ավելի խորը ըմբռնմամբ:
Կրոնական նշանակություն
Սուրբ Սարգիս եկեղեցին Թեհրանի և ողջ Իրանի հայ համայնքի համար կարևոր կրոնական կենտրոն է։ Եկեղեցին նվիրված է Սուրբ Սարգիս Զորավարին, ով ենթադրվում է, որ ապրել է մ.թ. 4-րդ դարում և որպես սուրբ հարգված է ինչպես հայերի, այնպես էլ սիրիացիների կողմից։ Սուրբ Սարգիսը հայտնի է իր քաջությամբ և ուժով և համարվում է, որ պաշտպանել է հայ ժողովրդին իր թշնամիներից:
Սուրբ Սարգիս եկեղեցին, բացի իր կրոնական նշանակությունից, նաև մշակութային և սոցիալական կենտրոն է Իրանի հայ համայնքի համար։ Տարվա ընթացքում եկեղեցում անցկացվում են տարբեր միջոցառումներ և միջոցառումներ՝ ներառյալ համերգներ, դասախոսություններ և մշակութային փառատոններ:
Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Սարգիս Սուրբ Եկեղեցում Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիրը պատրաստված է սպիտակ մարմարից և կանգնած է 3.50 մետր բարձրության վրա՝ նույն քարի հիմքի վրա։ Հիմքի վրա փակցված է մի հուշատախտակ՝ վերևում պարսկերեն Նաստալիկ տառերով, իսկ ներքևում՝ հայերեն տառերով, որոնց վրա գրված է համապատասխանաբար՝ «Ի հիշատակ հայերի նահատակների» և «24 ապրիլի 1915թ.»։ Հուշահամալիրի բացումը տեղի է ունեցել 23 թվականի ապրիլի 1973-ին՝ Հայոց ցեղասպանության 58-րդ տարելիցին։
Հուշահամալիրը ձևավորված է երեք քարերով, իսկ սյուների վրա խաչի խորհրդանիշը ներկայացնում է Քրիստոսի հարությունը և նահատակության և ապստամբության նշան է: Դա նշանակում է, որ չնայած կոտորածներին, տեղահանումներին և ցրումներին, հայ ժողովուրդը 1918 թվականին կարողացավ ստեղծել անկախ հայկական իշխանություն՝ դարավոր օտար տիրապետության տակ մնալուց հետո։ Հուշահամալիրի ճակատային մյուս խորհրդանիշները ներկայացնում են ազատության, կայունության, կրոնին և հավատքին հավատարիմ մնալու ոգին և ճշմարտության և արդարության հաղթանակի հավատը:
Վերջին խոսք
Սուրբ Սարգիս եկեղեցին Իրանի եզակի և կարևոր տեսարժան վայր է և հայ համայնքի հարուստ մշակութային ժառանգության վկայությունը: Հայկական ավանդական և ժամանակակից ճարտարապետական ոճերի միաձուլումը, զուգորդված իր կրոնական և մշակութային նշանակությամբ, այն դարձնում են իսկապես ուշագրավ վայր: Չնայած տարիներ շարունակ իր դիմակայած մարտահրավերներին, եկեղեցին հանդիսանում է հայ ժողովրդի տոկունության և տոկունության խորհրդանիշը: Դա վկայում է մշակութային ժառանգության պահպանման կարևորության մասին և հիշեցնում է այն կարևոր դերի մասին, որ մշակութային տեսարժան վայրերը խաղում են պատմության և ինքնության մեր ըմբռնման ձևավորման գործում:
Տեղեկացրեք մեզ ձեր գաղափարներն ու մեկնաբանությունները այս եկեղեցու վերաբերյալ ստորև բերված մեկնաբանությունների դաշտում, մենք ուրախ կլինենք լսել ձեզանից:
Թողնել Մեկնաբանություն