Қалъаи Фалак ол-Афлак як қалъаи бошукӯҳест, ки дар маркази Хуррамобод, шаҳре дар устони Луристони Эрон воқеъ аст. Ин макони таърихӣ, ки бо номи Қалъаи Шопурхаст низ маъруф аст, беш аз як ҳазорсола аст ва ҳамчунон рамзи мероси ғании фарҳангии Эрон боқӣ мемонад.

таърих

Қалъаи Фалак-ол-Афлак, маъруф ба қалъаи Шопурхаст, як ёдгории таърихӣ дар шаҳри Хуррамобод, дар ғарби устони Луристони Эрон аст. Он дар даврони Сосониён, ки бо ташаббуси шохи Сосониён Шопури I, ки аз соли 240 то 270 мелодй хукмронй мекард, сохта шудааст. Дар ибтидо ҳамчун қалъаи низомӣ барои ҳифзи шаҳр ва назорати роҳҳои тиҷоратӣ сохта шуда буд, қалъа дар тӯли солҳо аз ҷониби ҳокимони гуногун, аз ҷумла сулолаҳои Салҷуқӣ ва Сафавӣ васеъ ва таъмир карда шуд. Он дар даврони исломӣ ҳамчун пойгоҳи низомӣ ва зиндон истифода мешуд ва дар даврони Қоҷор ҳамчун қароргоҳи волии Хуррамобод хидмат мекард. Дар соли 1952 қалъа ба осорхона табдил дода шуд, ки таърихи бой ва фарҳанги минтақаро намоиш медиҳад. Қалъа аз хишт, гил, санг ва маҳлул сохта шуда, дорои чоҳи амиқ, роҳи наҷоти изтирорӣ ва девори 12 манора дорад. Он дар тӯли таърих бо номҳои гуногун номида шудааст ва номи кунунӣ аз як ҳуҷрае, ки дар давраи Қаҷар сохта шудааст, омадааст.

меъморӣ

Қалъаи Фалак ол-Афлак дар Эрон шакли панҷкунҷаи муқаррарӣ дорад, ки манораҳои андозаҳои гуногун доранд. Деворхо аз охаксанг сохта шуда, барои резиши об пайрахахои зеризаминй доранд. Либосҳои чӯбӣ деворҳоро, ки аз хиштҳои оддӣ бо баромадҳои алмосшакл ва тарҳҳои исломӣ доранд, муҳофизат мекунад. Панҷ дарвоза ба Citadel ва 14 манора мавҷуд аст, ки нишебӣ ба дохили он барои пешгирӣ аз ҷойгиршавӣ ва кунҷҳои дукарата барои муқовимат вуҷуд доранд. Деворҳо барои муҳофизат бо коху лой пӯшида буданд ва қисматҳои зиёде бо мурури замон хароб шудаанд.

Қалъаи Фалак-ол-Афлак дорои даромадгоҳи шимолу ғарбӣ бо ду сутуни хиштӣ ва аркони услуби Қаҷор мебошад. Саҳни якум бинои росткунҷаест, ки гунбаз дорад ва чоҳи пурасрор дорад. Ҳавлии дуюм дорои утоқҳои шимолу ҷануб буда, дар зери ҳуҷраҳои ҷанубӣ ҷойҳои хурд ва дар қисмати шарқӣ гунбазҳои чор қисм иборат аст. Манораҳо, ҳуҷраҳо ва деворҳо бо сабаби азнавсозӣ тағироти зиёдеро аз сар гузаронидаанд, манораи хиштӣ ягонаест, ки ҳадди аққал тағирот дорад. Қалъа гуногунии меъмории давраҳои гуногуни таърихиро намоиш медиҳад.

 Асрори Фалак 0л-Афлак

Қалъаи Фалак ол-Афлак дар Эрон як иншооти пурасрорест, ки аз давраҳои гуногуни таърихӣ боқӣ мондааст. Мутахассисон дар қалъа чоҳро, ки чуқурии беш аз 40 метр ва 150 сӯрохии мукааб дар нақшҳои зигзагӣ дорад, омӯхтанд. Далелҳои канали зеризаминӣ дар зери қалъа ёфт шудаанд, аммо ҳанӯз исбот нашудааст. Чох дастй кофта шудааст ва оби он холо хам нушида мешавад. Таъмини дастрасӣ ба манобеъи оби ошомиданӣ як нигаронии меъморони қалъаҳои бостонӣ буд ва чоҳи қалъаи Фалак-ол-Афлак оби ниёзи сокинони онро пурра таъмин мекард. Дар саҳни қалъа нақб низ кашф шудааст, ки эҳтимолан барои фирор дар ҳолатҳои изтирорӣ истифода мешуд.

Осорхонаи Фалак ол-Афлак

Осорхонаи қалъаи Фалак ол-Афлак дар Луристони Эрон ягона осорхонаи антропологӣ дар ин вилоят аст. Дар он осори пурарзиши таърихӣ, аз ҷумла дастнависҳо маҳфуз буда, дар бораи зиндагии мардуми бумӣ аз гузашта то имрӯз маълумот медиҳад. Осорхона дорои бахшҳои гуногун, аз ҷумла Осорхонаи бостоншиносии Фалак ол-Афлак мебошад, ки дар он ҳудуди 600 ашёи қадимӣ, аз ҷумла осори замони Ҳахоманишиён ба намоиш гузошта шудааст.

Осорхонаи антропологияи Фалак ол-Афлак инчунин эътиқодҳо, амалияҳо, либосҳо, асбобҳо ва мусиқии суннатии минтақаро ба намоиш мегузорад. Меҳмонон метавонанд намунаҳои зиндагии рӯзмарра, маросимҳои арӯсӣ, ҳунарҳои мардумӣ, шикорӣ, нонпазӣ, фаъолияти занон ва тасвирҳои таърихию табииро бубинанд. Дар осорхона инчунин муҷассамаҳои устоҳои ҳунарманд, макетҳои занони луристонӣ, ки қолинбофӣ, тахтаҳо ва хаймаҳои сиёҳанд, гузошта шудаанд. Дар толори мусиқӣ асбобҳои гуногуни анъанавии Луристон намоиш дода мешаванд.

Калимаи охирин

Қалъаи Фалак ол Афлак як гавҳари таърихии Хуррамобод аст, ки мероси ғании фарҳангии Эронро муаррифӣ мекунад. Калъа ба имтихони замон тоб оварда, шохиди нашъунамо ва пошхурии бисьёр империяхо гардид. Сарфи назар аз хисороти он, ки ба он расида буд, барои барқарор кардани шӯҳрати пешинааш ва нигоҳ доштани он барои наслҳои оянда талошҳо идома доранд.